Κάσος:
Γιατί να την Επισκεφθώ;

Ένας γυμνός και άνυδρος βράχος ανάμεσα στην Κάρπαθο και την Κρήτη, η Κάσος αποτελεί έναν από τους τελευταίους ανεξερεύνητους παραδείσους του Αιγαίου.

 Ένα μικρό βασίλειο της πέτρας, μέσα στο Καρπάθιο Πέλαγος, που ξαφνιάζει τον επισκέπτη με την άγρια ομορφιά των τοπίων και τις εξωτικές παραλίες του. Αυτή η μικροσκοπική θαλασσινή πολιτεία με τους γραφικούς οικισμούς και τα αμέτρητα ξωκλήσια έχει να επιδείξει μια βαθιά ναυτική ιστορία που της χάρισε πλούτο και μια ξεχωριστή θέση στην πολιτισμική γεωγραφία της Μεσογείου ως διαχρονικό σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης.

Οι πολιτισμικές επιρροές που δέχτηκε από διάφορους πολιτισμούς είναι ζωντανές μέχρι σήμερα στην πλούσια μουσική παράδοση, στην γαστρονομική ταυτότητα αλλά και στο ζεστό πνεύμα φιλοξενίας των Κασιωτών. Ανεπιτήδευτη και αινιγματική, η ακριτική Κάσος προσφέρει σε όλους τους λάτρεις του αυθεντικού μια ανοικτή αγκαλιά και ένα καταφύγιο ηρεμίας πέρα από κάθε τουριστικό στερεότυπο. Επισκεφθείτε την επιλέγοντας ένα δρομολόγιο για Κάσο.

1. Να περιηγηθείτε στο όμορφο Φρυ, την πρωτεύουσα της Κάσου που απλώνεται γύρω από το γραφικό λιμανάκι της Μπούκας. Χτισμένος το 1840, ο οικισμός μαγεύει τον επισκέπτη με τα πέτρινα αρχοντικά και τα κομψά καπετανόσπιτα που κοσμούν τα δρομάκια του. Μπροστά στο Δημαρχείο του νησιού δεσπόζει το Μνημείο του Ολοκαυτώματος, αφιερωμένο στην θρυλική σφαγή των Κασιωτών από τους Τούρκους, το 1824.
2. Να κάνετε μια απογευματινή βόλτα στην αρχοντική Αγία Μαρίνα, τον μεγαλύτερο οικισμό του νησιού, με τη χαρακτηριστική κυκλαδίτικη σκηνογραφία. Τα γραφικά σοκάκια της στολίζονται από εντυπωσιακά αρχοντικά και ωραία καπετανόσπιτα μιας άλλης εποχής.
3. Να επισκεφτείτε το κυανόλευκο μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου (1690) στις Χαδιές, ένα από τα μεγαλύτερα προσκυνήματα του νησιού. Θαυμάστε το περίτεχνο ξυλόγλυπτο τέμπλο και τις σπάνιες αγιογραφίες του.
4. Να περιηγηθείτε στο αμφιθεατρικό Πόλι με τα στενά σοκάκια και τις περίτεχνες ξερολιθιές. Υπήρξε η αρχαία πρωτεύουσα του νησιού (Πόλιν), όπου ακόμα μπορεί να θαυμάσει κανείς τα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης και των λαξευτών τάφων του 4^ου π.Χ. αιώνα.
5. Να επισκεφτείτε το ιερό σπήλαιο της Ελληνοκαμάρας, σημαντικό τόπο λατρείας από τα μυκηναϊκά χρόνια έως την ελληνιστική εποχή αλλά και φυσικό καταφύγιο από πειρατές. Οι ανασκαφές εδώ έφεραν στο φως μοναδικά αρχαιολογικά ευρήματα.
6. Να αντικρύσετε το ηλιοβασίλεμα από τα «Έξι Ξωκλήσια», ένα μαγικό σύμπλεγμα εκκλησιών του 18^ου αιώνα και εξαίσιο δείγμα βυζαντινής αρχιτεκτονικής, στο χωριό Παναγία. Σύμφωνα με την παράδοση, χτίστηκαν για να ξορκίσουν τα πνεύματα έξι νεραϊδών που κατοικούσαν εκεί.
7. Να επιβιβαστείτε στο καϊκι για το ακατοίκητο νησάκι της Αρμάθιας, έναν μυστικό παράδεισο με σπουδαία ιστορία στα βόρεια της Κάσου. Μη χάσετε την ευκαιρία να κολυμπήσετε στα εξωτικά Μάρμαρα, μία από τις ομορφότερες παραλίες της Μεσογείου με τυρκουάζ νερά Καραϊβικής και ψιλή λευκή άμμο.
8. Να ζήσετε την μοναδική εμπειρία των θρυλικών κασιώτικων πανηγυριών, ένα απαράμιλλο ξεφάντωμα μέχρι πρωίας με μελωδίες λύρας και λαούτου, χορούς, αυτοσχέδιες μαντινάδες, παραδοσιακά κεράσματα και άφθονο κρασί.

Αμμούα: Αμμουδερή παραλία με τυρκουάζ νερά και σχετική οργάνωση με ξαπλώστρες, ομπρέλες και καντίνα. Στη μια άκρη της κυριαρχεί το εκκλησάκι του Αγίου Κωνταντίνου απ’ όπου μπορείτε να απολαύσετε μαγικά ηλιοβασιλέματα. Η παραλία περιβάλλεται από λοφίσκους που προσφέρουν προστασία από τους ανέμους. Αξίζει να την επισκεφθείτε αν επιλέξετε ένα από τα δρομολόγια για Κάσο.

Αντιπέρατος: Η πρώτη και μεγαλύτερη από τέσσερις διαδοχικές παραλίες που σχηματίζουν ένα τοπίο άγριας εξωτικής ομορφιάς με άμμο, ψιλό βότσαλο και κρυστάλλινα τυρκουάζ νερά. Η ακτή δεν προστατεύεται από τον βοριά.

Χέλατρος: Η μαγευτική βοτσαλωτή παραλία ενός φυσικού όρμου με σμαραγδένια νερά και προστασία από τους βόρειους ανέμους, στο νοτιοδυτικό μέρος του νησιού. Τα μοναδικά κύματα που σχηματίζονται στα ανοιχτά της δημιουργούν ιδανικές συνθήκες για τους λάτρεις της ιστιοσανίδας. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη, γι΄αυτό φροντίστε να έχετε μαζί σας τις απαραίτητες προμήθειες.

Εμπορειός: Μικρή αμμουδερή παραλία με καταγάλανα πεντακάθαρα νερά και καλή οργάνωση, δίπλα στην πρωτεύουσα Φρυ. Είναι η πιο δημοφιλής παραλία ντόπιων και επισκεπτών, λόγω της εγγύτητας στη Χώρα.

Αυλάκι: Πολύ μικρή παραλία σε έναν στενό κόλπο με τυρκουάζ νερά, στο νοτιοδυτικό άκρο της Κάσου. Η θάλασσα είναι ήρεμη ακόμα κι όταν φυσάει ενώ οι εκπληκτικές θαλάσσιες σπηλιές της προσφέρονται για εξερεύνηση. Η παραλία είναι προσβάσιμη από την θάλασσα αλλά και από το Μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου μέσω ενός κατηφορικού μονοπατιού.

• Δείτε τον ήλιο να βυθίζεται στο Λυβικό Πέλαγος από το επιβλητικό μοναστήρι του Αγίου Μάμα (19^ος αιώνας), ένα θέαμα ανεπανάληπτης ομορφιάς.
• Να προμηθευτείτε γνήσια κασιώτικα τυριά (σιτάκα, ελαϊκή, αρμυροτύρι, δρύλλα, καούλι και άλλα).
• Ακολουθήσετε τα όμορφα πεζοπορικά μονοπάτια της ενδοχώρας για να ανακαλύψετε τα περίφημα μητάτα, τις πέτρινες θολωτές αγροικίες των βοσκών και μοναδικά μνημεία λαϊκής αρχιτεκτονικής.
• Επισκεφτείτε το όμορφο Λαογραφικό Μουσείο της Κάσου, στο Αρβανιτοχώρι. Στεγασμένη σε ένα τυπικό παραδοσιακό σπίτι, η συλλογή του αναπαριστά τον κασιώτικο τρόπο ζωής μέσα από καθημερινά αντικείμενα και έργα λαϊκής τέχνης.
• Επισκεφτείτε την παραμυθένια εκκλησία της Παναγίας της Ποταμίτισσας, χτισμένη ψηλά στο βουνό μέσα σε μια φυσική σπηλιά.
• Κάνετε τον περίπλου του νησιού για ν’ ανακαλύψετε τις παρθένες παραλίες της νότιας ακτογραμμής, όπως η Αγκάλη και η Τρίτα, με σήμα κατατεθέν τον αψιδωτό βράχο του Τρυπητού στη θάλασσα. Περάστε από τα εκπληκτικά Κασονήσια, 14 μικρά νησιά γύρω από την Κάσο που έχουν ενταχθεί στο δίκτυο Natura 2000.

• Αν επιλέξετε ένα από τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια για Κάσο, μη χάσετε την ευκαιρία να γευθείτε τα φημισμένα κασιώτικα ντολμαδάκια με αμπελόφυλλο (ντουλμάες).
• Απολαύστε κασιώτικο πιλάφι με κανέλα, μακαρούνες (χειροποίητα ζυμαρικά) με σιτάκα και καβουρντισμένο κρεμμύδι, κολοκυθοπούλια (γεμιστοί ανθοί κολοκυθιών), ροΐκια (ενδημικά αγριόχορτα), φακόρυζο, μπουστιά και μπομπάρια (αρνίσια εντόσθια γεμιστά με κιμά και ρύζι).
• Δοκιμάστε σκάρο (είδος ψαριού), μένουλες (ψάρι), μαύρο σουπιοπίλαφο (με μελάνι σουπιάς) και πατελιόρυζο (με πεταλίδες).
• Γλυκαθείτε με ξεροτήγανα, ξυλικόπιτες και μοσχοπούγγια (πουγκάκια ζύμης με γέμιση από αμύγδαλα, καρύδια, ανθόνερο και ούζο), κουλούρες (τραγανά διπλοφουρνιστά κουλούρια) για κολατσιό.

Οι Κασιώτες καλοσωρίζουν τον επισκέπτη του νησιού με την χαρακτηριστική φράση «να σ’ εύρω» (to meet you).​