Φολέγανδρος:
Γιατί να την Επισκεφθώ;

Νησί άγριας φυσικής ομορφιάς με εντυπωσιακή βραχώδη σκηνογραφία και αυθεντικό τρόπο ζωής, η Φολέγανδρος συγκαταλέγεται από τον διεθνή τύπο στις λίστες με τους πιο ανεξερεύνητους θησαυρούς της Ευρώπης.

Από την καρτποσταλική και ρομαντική Χώρα έως τις απόκρημνες πλαγιές που γκρεμίζονται κατακόρυφα στη θάλασσα και τις παρθένες ειδυλλιακές παραλίες με τα τυρκουάζ νερά, αυτός ο ανεμοδαρμένος βράχος της αλλοτινής άγονης γραμμής του Αιγαίου κερδίζει τις εντυπώσεις.

Λουσμένο στο εκτυφλωτικό αιγαιοπελαγίτικο φως, το γυμνό τοπίο της Φολεγάνδρου εκπέμπει μια μοναδική αίσθηση ηρεμίας και γαλήνης που γοητεύει τους επισκέπτες. Εδώ, στο νοτιότερο άκρο των Κυκλάδων, ανακαλύπτει κανείς ένα καταφύγιο ελευθερίας και απομόνωσης όπου η αίσθηση του μέτρου παντρεύεται μοναδικά με την κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα ενός διεθνούς ταξιδιωτικού προορισμού. Μπορείτε να την επισκεφθείτε επιλέγοντας ένα ακτοπλοϊκό εισιτήριο για Φολέγανδρο.

1. Να περιηγηθείτε σε μία από τις ωραιότερες και πιο καλαίσθητες πρωτεύουσες του Αιγαίου. Χτισμένη στο χείλος ενός γκρεμού 210 μέτρων, η Χώρα είναι ένας μαγευτικός λαβύρινθος από πλακόστρωτα σοκάκια, διαδοχικές πλατείες που ενώνονται από ασβεστωμένα πλατύσκαλα, γραφικές εκκλησίες και ολόλευκα κυβόσχημα σπιτάκια. Το πιο ατμοσφαιρικό κομμάτι της είναι ο μεσαιωνικός οικισμός του ενετικού κάστρου που κατοικείται χωρίς διακοπή από το 1215.  
2. Να επισκεφτείτε το εξαιρετικό Οικομουσείο Φολεγάνδρου στην Άνω Μεριά, μια αυθεντική αναπαράσταση του φολεγανδρίτικου τρόπου ζωής σε μια παραδοσιακή «θεμωνιά» (αυτόνομη αγροτική μονάδα) του 19^ου αιώνα.
3. Απολαύσετε το υπέροχο ηλιοβασίλεμα από την επιβλητική εκκλησία της Παναγίας, που είναι σκαρφαλωμένη σε ένα ψηλό βράχο πάνω από την Χώρα. Ο αυλόγυρος του ναού και το εσωτερικό του κοσμείται από αρχαίες επιγραφές, γλυπτά και βάσεις αγαλμάτων ενώ το μαρμάρινο τέμπλο του 19^ου αιώνα εντυπωσιάζει. Θα φτάσετε εδώ, ακολουθώντας το ανηφορικό λιθόστρωτο μονοπάτι από την πλατεία της Πούντας.
4. Να δείτε την ανατολή από την εκκλησία της Παντάνασσας στο Κάστρο, ένα κομψοτέχνημα νησιωτικής ναοδομίας του 18^ου αιώνα. Το βλέμμα αγκαλιάζει τον ορίζοντα έως τη Μήλο, τη Σίφνο και την Κίμωλο.
5. Να ανακαλύψετε την μυστηριώδη Χρυσοσπηλιά, μια δυσπρόσιτη σπηλιά μήκους 300 μέτρων που βρίσκεται σε μια απόκρημνη πλαγιά του βράχου της Παναγίας. Πρόκειται για ένα υπέροχο φυσικό μνημείο με ρωμαϊκές δεξαμενές, όστρακα και εντυπωσιακούς σταλακτίτες. Τα τοιχώματα και η οροφή της καλύπτονται από βραχογραφίες με αρχαία ονόματα εφήβων ανδρών που έφταναν εδώ τον 4^ο αιώνα π.Χ. για να συμμετέχουν σε τελετές ενηλικίωσης. Η πρόσβαση στο σημείο είναι δύσκολη και γίνεται είτε με εκδρομικό καραβάκι από το Καραβοστάσι, είτε μέσω των περίφημων «Ελληνικών Σκαλοπατιών» από την στεριά.
6. Να ζήσετε τη μοναδική ατμόσφαιρα και την περαντζάδα των πλατειών Πιάτσα, Ντούναβη και Κονταρίνη, όπου χτυπά η καρδιά της νυχτερινής ζωής στη Χώρα. Στα ολόλευκα πλακόστρωτα και τα πεζούλια των στιλάτων υπαίθριων μπαρ τους, όλο το νησί γίνεται μια τεράστια παρέα.
7. Να αντικρύσετε την απεραντοσύνη του πελάγους από την άκρη της πεζούλας της πλατείας της Πούντας, ένα από τα ωραιότερα φυσικά μπαλκόνια του Αιγαίου. Η εντυπωσιακή θέα κόβει την ανάσα.

Αγκάλη: Η μεγαλύτερη παραλία του νησιού απλώνεται γύρω από το γραφικό κόλπο του Βαθύ και περιβάλλεται από απότομους βραχώδεις λόφους. Η απαλή ξανθή άμμος και τα κρυστάλλινα βαθυπράσινα νερά προσφέρονται για ατελείωτο κολύμπι, ηλιοθεραπεία και εξερεύνηση του βυθού. Η παραλία είναι ανοργάνωτη και ιδανική για τους λάτρεις της ηρεμίας. Οι κοντινές παραθαλάσσιες ταβέρνες του ομώνυμου οικισμού προσφέρουν επιλογές για φαγητό και ποτό.

Λιβάδι: Πανέμορφη παραλία με χρυσαφένια αμμουδιά, αρμυρίκια και σμαραγδένια νερά, κοντά στα χωριά Καραβοστάσι και Λιβάδι. Είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στη νεολαία καθώς προσφέρει ευκαιρίες για θαλάσσια σπορ και παιχνίδια στην άμμο. Την περίοδο των δυνατών μελτεμιών γίνεται παράδεισος για windsurfing. Κοντά στην ακτή λειτουργεί κάμπινγκ με εστιατόριο και μπαρ για τις απαραίτητες προμήθειες. Η ακτή είναι προσβάσιμη με καϊκι από την Αγκάλη ή το Καραβοστάσι και με πεζοπορία από δύσβατο μονοπάτι στην Άνω Μεριά.

Λιβαδάκι: Απόμερη πανέμορφη παραλία στο βάθος ενός ορμίσκου με μικρό βότσαλο, λευκή πέτρα και δροσερά γαλανά νερά. Η παραλία περιβάλλεται από πλατιά βράχια που προσφέρονται για εξερευνήσεις. Η φυσική της ομορφιά προσελκύει πολύ κόσμο, που φτάνει εδώ με καραβάκι από την Αγκάλη. Οι πιο τολμηροί ακολουθούν τα δύο μονοπάτια πεζοπορίας που ξεκινούν από την Πάνω Μεριά. Ο Φάρος του Ασπρόπουντα απέχει μόλις δέκα λεπτά περπάτημα.

Άγιος Νικόλαος: Μικρή και ήσυχη παραλία με ψιλή άμμο, διαφανή σμαραγδένια νερά και αρμυρίκια για φυσική σκιά. Η παραλία πήρε το όνομά της από το ομώνυμο εκκλησάκι που κοσμεί τον βράχο στα αριστερά της και μπορείτε να επισκεφτείτε μέσω ενός μονοπατιού. Υπήρξε μία από τος αγαπημένες παραλίες για πάρτυ υπό το φως της πανσελήνου. Μπορείτε να έρθετε με καραβάκι (από τον Καραβοστάση ή την Αγκάλη) και μέσω μονοπατιού από την Αγκάλη ή την Πάνω Μεριά. Αξίζει να την επισκεφθείτε αν επιλέξετε ένα από τα δρομολόγια για Φολέγανδρο.

Κάτεργο: Θεωρείται η πιο εντυπωσιακή παραλία του νησιού, είναι επίσης ίσως η πιο απαιτητική, λόγω της δυσκολίας να φτάσετε εδώ και της έκθεσής της στον ήλιο. Το απαλό γκρι βότσαλο και τα καθαρά τιρκουάζ νερά που περιβάλλονται από ψηλούς βράχους δημιουργούν ένα εξωτικό σκηνικό. Το πολύτιμο αιματίτης σιδηρομεταλλεύματος εξορύχθηκε κάποτε εκεί κοντά και το όνομα «Katergo», που σημαίνει «σκληρή εργασία», υποδηλώνει ότι αυτό δεν ήταν εύκολο έργο. Για να απολαύσετε την παραλία, ελάτε με καραβάκι από το Καραβοστάσι ή κατά μήκος του μονοπατιού από το Λιβάδι.

• Περιηγηθείτε στην ορεινή Άνω Μεριά, ένα υπαίθριο μουσείο αγροτικής ζωής με ξερολιθιές, πεζούλες και διάσπαρτες αναπαλαιωμένες «θεμωνιές» (αυτόνομες παραδοσιακές αγροικίες με στάβλους, αλώνια, κοτέτσια, φούρνους, λιοτρίβια).
• Επισκεφτείτε τον εμβληματικό Φάρο της Ασπρόπουντας. Χτισμένος το 1919, ορθώνεται αγέρωχος σε υψόμετρο 58 μέτρων πάνω από την θάλασσα και σήμερα λειτουργεί με ηλιακή ενέργεια. Η καλύτερη ώρα είναι λίγο πριν τη δύση του ηλίου. Με πεζοπορία από το Λιβαδάκι ή την Άνω Μεριά.
• Περπατήσετε στα παλιά λιθόστρωτα μονοπάτια νησιού που συνθέτουν ένα δίκτυο διαδρομών μήκους 20 χιλιομέτρων. Τα μονοπάτια διασχίζουν τη φολεγανδρίτικη εξοχή μέσα από πολλά σημεία πολιτιστικού ενδιαφέροντος.
• Κάνετε scuba diving στα κρυστάλλινα νερά γύρω από την μαγευτική θαλασσοσπηλιά του Γεωργίτση. Εκδρομικά καραβάκια κάνουν στάση στο σημείο.  

• Αν επιλέξετε ένα από τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια για Φολέγανδρο μη χάσετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε τα περίφημα ματσάτα (χειροποίητες χυλοπίτες) με κόκκινη σάλτσα ή κοκκινιστό κρέας (κόκορα ή κουνέλι).
• Γευθείτε την πεντανόστιμη καλατσούνα ή σουρωτένια (παραδοσιακή τυρόπιτα με το διάσημο «σουρωτό» τυρί και κρεμμύδι).
• Οι πίτες Φολεγάνδρου αποτελούν μια ξεχωριστή γευστική εμπειρία, είτε πρόκειται για αλμυρές είτε για γλυκιές. Γευθείτε μανουρόπιτα, χορτένια, κολοκυθένια, λαδένια.
• Απολαύστε ρεβίθια φούρνου και άγρια κάπαρη (μαγειρευτή) και καράβολους (σαλιγκάρια γιαχνί).
• Γλυκαθείτε με καρπουζένια ή αδιαγγουρένια (παραδοσιακή γλυκιά πίτα με ντόπιο καρπούζι, μέλι και σουσάμι).
• Ξεκινήστε τη μέρα σας με ένα δυνατό πρωινό από κουλούρα με σουσάμι και γλυκάνισο συνοδεία σουρωτού τυριού.
• Πάρτε μαζί σας για τον δρόμο μερικά «μεθυσμένα» (κουλούρια σβησμένα με κρασί), αγαπημένο σνακ των ντόπιων.

Σύμφωνα με μια ιστορική εκδοχή, το όνομα της Φολεγάνδρου προέρχεται από την φοινικική λέξη «phelekgundari» που σημαίνει «πετρώδης γη» και περιγράφει την τραχιά μορφολογία του νησιού.​